Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami oraz ponad 50 sygnatariuszy (wśród nich nasza prezeska, Justyna Kucińska) skierowało specjalny list do premiera Mateusza Morawieckiego, dotyczący sytuacji osób z niepełnosprawnościami w związku z pandemią COVID-19. Poniżej publikujemy całą treść listu.
Szanowny Panie Premierze,
W obliczu pandemii COVID-19 sytuacja osób z niepełnosprawnościami jest szczególnie trudna, a same te osoby są narażone na wyjątkowe niebezpieczeństwo oraz zagrożenie zdrowia i życia. Środowisko osób z niepełnosprawnościami z zadowoleniem przyjęło rozwiązania dedykowane również tej grupie obywateli w pakiecie Tarczy Antykryzysowej.
Należy zauważyć, że m.in. bez dodatkowego zasiłku opiekuńczego wielu pracujących zawodowo członków rodzin osób z niepełnosprawnościami nie byłoby w stanie sprostać wyzwaniom pracy zdalnej w sytuacji zrozumiałego zamknięcia placówek szkolnych oraz opieki lub wsparcia dziennego.
Bardzo pomocnym jest również fakt, że funkcję Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych pełni osoba z niepełnosprawnością, szczególnie dobrze orientująca się w potrzebach środowiska osób z niepełnosprawnościami.
Zwracamy jednak uwagę, że działania ujęte w Tarczy Antykryzysowej to dopiero pierwsze z koniecznych do przedsięwzięcia i deklarujemy udział środowiska we wszystkich podejmowanych działaniach.
Obecna sytuacja podkreśliła także ryzyka, jakie niosą za sobą duże domy pomocy społecznej. Świadczenie ciągłej, całodobowej opieki, pielęgnacji w takich skupiskach ludzi (nawet kilkaset osób) może być okupione wieloma istnieniami ludzkimi. Przykłady Hiszpanii, Włoch, Niemiec, a także Polski (jak Niedabyl, Jakubowice, Skarżysko-Kamienna i kolejne) pokazują, że duże formy instytucjonalne niosą ogromne zagrożenie epidemiologiczne i stanowią bezpośrednie, realne zagrożenie dla wielu osób starszych i z niepełnosprawnościami. Dlatego niezbędne jest podjęcie skoordynowanych działań w zakresie minimalizacji ryzyka, w tym uszczegółowienie instrukcji m.in. dla domów pomocy społecznej. Można posiłkować się dobrymi praktykami z Ministerstwa Zdrowia, a jednocześnie nie pozbawiać mieszkańców/ek niezbędnego wsparcia. W tym kontekście należy podkreślić, że trwające w ramach MRPiPS prace nad strategią deinstytucjonalizacji są właściwym i koniecznym kierunkiem zmiany modelu świadczenia usług społecznych.
Wiele osób ma utrudniony dostęp do rehabilitacji i wsparcia, umożliwiającego codzienne funkcjonowanie. Dla niektórych osób brak stałej rehabilitacji oznacza pogarszanie się stanu zdrowia, a nawet zagrożenie dla ich życia.
Doceniamy działania podjęte przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Pana Pawła Wdówika, Prezesa PFRON, Pana Krzysztofa Michałkiewicza mające na celu sprawne uruchomienie nowego programu pomocowego służącego finansowaniu domowego wsparcia tym osobom, które z powodu epidemii nie mogą skorzystać z dotychczasowych form wsparcia. Podobnie jak zmiany umożliwiające dokonywanie przesunięć w planie finansowym Funduszu m.in. nawsparcie zawieszonych placówek, jak i na inne, nieprzewidziane zadania. Wpisuje się to w szersze działanie, od lat oczekiwane przez środowisko osób z niepełnosprawnościami, jakim jest oparcie polityki Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami.
Jednocześnie dostrzegając już zmiany w mediach publicznych dotyczące dostępności informacyjnej dla osób Głuchych, pragniemy zwrócić uwagę, że ciągle wiele komunikatów związanych z koronawirusem (także pochodzących od władz samorządowych) dotyczących zmian organizacji życia publicznego, ochrony zdrowia i podejmowanych działań jest niedostępna lub nie spełnia standardów świadczenia tego rodzaju usług. Komunikaty powinny uwzględniać prawo do informacji również osób z innymi niepełnosprawnościami (np. napisy dla osób słabosłyszących czy teksty łatwe do czytania dla osób z niepełnosprawnością intelektualną).
Aktualna sytuacja stawia przed nami wszystkimi szczególnie trudne wyzwania. W celu sprostania im zgodnie z potrzebami obywateli mamy nadzieję na dalsze utrzymanie wytyczonego już kierunku wzmacniania kompleksowej koordynacji polityk Rządu wobec osób z niepełnosprawnościami przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Doceniając zatem dotychczasowe działania Rządu w walce z koronawirusem, liczymy na sygnalizowane zmiany, wierząc, że pełnienie funkcji Pełnomocnika Rządu przez osobę z niepełnosprawnością jest wyrazem włączającego, prokonwencyjnego podejścia do spraw osób z niepełnosprawnościami.
Oferujemy nasze zaangażowanie i wsparcie w wypracowywaniu szczegółowych rozwiązań. Pozostajemy do dyspozycji.
Z poważaniem,
dr Krzysztof Kurowski, Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych, w imieniu swoim, a także następujących osób i organizacji:
- Ireneusz Białek, Dział ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Mateusz Biernat, Fundacja Człowiek
- dr Rafał Bakalarczyk, Komisja Ekspertów ds. Osób Starszych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich
- Regina Bisikiewicz, Polski Instytut Otwartego Dialogu
- Rafał Bojarski, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu
- Monika Cycling, Fundacja Toto Animo
- Karolina Cyran-Juraszek, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
- dr Anna Drabarz, Podlaski Sejmik na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami
- Małgorzata Durka, Koalicja Na Pomoc Niesamodzielnym
- dr Wojciech Figiel, Uniwersytet Warszawski
- dr Małgorzata Franczak, Fundacja Eudajmonia
- Aneta Englot, Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych
- prof. dr hab. Janina Filek, Komisja ds. Wyrównywania Szans Edukacyjnych przy Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich
- dr hab. Barbara Gąciarz, prof. AGH, Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
- dr Zbigniew Głąb, Stowarzyszenie Projektowo-Badawcze Instytut Działań Społecznych
- Katarzyna Heba, Fundacja im. Helen Keller
- Małgorzata Jagieluk, Fundacja Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym
- Damian Jankowski, Więź
- dr Oktawia Jurgilewicz, Pełnomocnik Rektora Politechniki Rzeszowskiej ds. Osób z Niepełnosprawnością
- Magdalena Kocejko, Stowarzyszenie Instytut Niezależnego Życia
- dr hab. Wawrzyniec Konarski, prof. AFiB Vistula, Rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula
- Krzysztof Kotyniewicz, Polski Związek Głuchych
- Piotr Kowalski, Fundacja Rozwoju Edukacji Głuchych
- Grzegorz Kozłowski, Polska Fundacja Osób Słabosłyszących
- Tomasz Koźmiński, Fundacja For Heroes
- Maria Królikowska, „Konwencyjnie” i Inicjatywa społeczna „Nie-Samodzielni”
- Justyna Kucińska, Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego
- Agnieszka Lewonowska-Banach, Stowarzyszenie Rodzin „Zdrowie Psychiczne”
- Mariola Łodzińska, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych
- dr hab. Bogusław Marek, prof. KUL, Centrum Aktywizacji Osób z Niepełnosprawnością Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- Cezary Miżejewski, Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych WRZOS
- dr Jagoda Mrzygłocka-Chojnacka, Politechnika Wrocławska
- Łukasz Moskwa, Fundacja Zwyczajni
- Mariusz Panek, Fundacja Leonardo
- Mikołaj Piekut, Pełnomocnik Rektora i Kanclerza ds. Osób Niepełnosprawnych, Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy
- Joanna Popławska, Fundacja Artus
- Adriana Porowska, Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej
- Ewa Pawłowska, Fundacja Integracja
- dr hab. Katarzyna Roszewska, prof. UKSW, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
- dr Tomasz Rowiński, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
- Anna Rutz, Fundacja Elektrownia Inspiracji
- Rafał Skrzypczyk, Fundacja Aktywnej Rehabilitacji FAR
- dr Joanna Sztobryn-Giercuszkiewicz, Politechnika Łódzka
- Piotr Todys, Fundacja TUS
- Aleksander Waszkielewicz, Fundacja na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami FRONIA
- dr Paweł Witt, Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Terapii
- Aleksandra Włodarczyk, Fundacja Pełna Życia
- Zbigniew Worony, Inicjatywa Obywatelska Chcemy Całego Życia
- Grażyna Wójcik, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie
- Andrzej Wójtowicz, Fundacja Studentów i Absolwentów AGH w Krakowie ACADEMICA
- Michał Wroniszewski, Porozumienie Autyzm Polska
- Małgorzata Wróblewska, Politechnika Opolska
- dr hab. inż. arch. Marek Wysocki, prof. PG Centrum Projektowania Uniwersalnego Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej
- Monika Zakrzewska, Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego
- Adam Zawisny, Komisja Dialogu Obywatelskiego ds. Wdrażania Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych i Rozwiązywania Problemów Osób z Niepełnosprawnościami przy Urzędzie Miasta Łodzi
- dr Monika Zima-Parjaszewska, Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
- Przemysław Żydok, Fundacja Aktywizacja