Szanowny Panie Premierze,
zwracamy się do Pana Premiera w sprawie umożliwienia mieszkańcom/nkom domów pomocy społecznej wychodzenia poza teren placówek oraz przyjmowania gości na terenie placówki.
Trwająca od roku pandemia COVID-19 spowodowała szereg ograniczeń dla całego społeczeństwa. Jednak mieszkańcy/ki domów pomocy społecznej są grupą doświadczającą zdecydowanie najbardziej ich skutków. Właśnie mija rok, od kiedy mieszkańcy/ki domów pomocy społecznej zostali całkowicie pozbawieni uczestnictwa w życiu społecznym i odcięci od świata. Jakkolwiek konsekwencje pandemii mają wpływ na funkcjonowanie nas wszystkich, a ograniczenia w korzystaniu z wolności i praw człowieka w wielu sferach są uzasadnione, to jednak w odniesieniu do mieszkańców/nek domów pomocy społecznej są nieproporcjonalne i mają negatywny wpływ na ich kondycję psychofizyczną. Nasze doświadczenie wskazuje, że tak daleko idące ograniczenie kontaktów i relacji społecznych dla tych osób, skutkuje znacznym pogorszeniem jakości ich życia, a nawet, co jest szczególnie ważne, wpływa na długość ich życia. Należy przy tym zauważyć, że w wielu przypadkach nie zostało zapewnione odpowiednie wsparcia psychologiczne konieczne w tej sytuacji.
Doceniamy umieszczenie mieszkańców/nek domów pomocy społecznej w grupie pierwszej Narodowego Programu Szczepień. Dawało to ogromną nadzieję – zarówno na zabezpieczenie ich zdrowia, jak i możliwość uchylenia bardzo dotkliwych ograniczeń. Jednak pomimo szerokiego zakresu szczepień, jak też szybkiego ich przeprowadzenia, pojawiające się zapowiedzi zniesienia ograniczeń w funkcjonowaniu domów pomocy społecznej są niewystarczające. Odnoszą się one jedynie do możliwości przyjmowania wizyt, pomijając kwestię opuszczania placówki. Oznacza to niebezpieczeństwo dalszego ograniczania wolności przemieszczania się i uczestniczenia w życiu społecznym i społeczności lokalnej wielu ludzi. Należy zauważyć, że mieszkańcy/ki domów pomocy społecznej wiązali duże nadzieje z możliwością szczepień jako warunku zakończenia ich rocznej izolacji. Dla części z nich niezrozumiałe jest dalsze utrzymywanie zakazu wychodzenia z placówki – w sytuacji kiedy są zaszczepieni, a wraz z nimi wielu innych współmieszkańców oraz członków personelu.
Wątpliwości budzą również zalecenia w sprawie możliwości wizyt w domach pomocy społecznej. Decyzje w tej kwestii ma podejmować dyrektor placówki po konsultacji z Państwową Inspekcją Sanitarną. Niezrozumiałe dla mieszkańców/nek domów pomocy społecznej jest to, że w przypadku ich zaszczepienia możliwość ta nie została wprowadzona automatycznie.
W związku z powyższym, bardzo prosimy o wprowadzenie następujących zmian w funkcjonowaniu domów pomocy społecznej, uzależnionych od zaszczepienia odpowiedniej liczby ich mieszkańców/nek:
- umożliwienie mieszkańcom/nkom domów pomocy społecznej swobodnego opuszczania placówek;
- przywrócenie możliwości przyjmowania przez mieszkańców/nki wizyt – bez konieczności zgody dyrekcji.
Podkreślenia wymaga, że aktualna, bardzo trudna sytuacja mieszkańców/nek domów pomocy społecznej, jest skutkiem nieprzeprowadzenia procesu deinstytucjonalizacji w Polsce, postulowanego od wielu lat przez organizacje pozarządowe.
W związku z powyższym wyrażamy ogromną nadzieję na szybkie przygotowanie rozwiązań dotyczących powiązania szczepień ze zniesieniem obostrzeń, jakim podlegają mieszkańcy/ki domów pomocy społecznej, a także na wdrożenie strategii deinstytucjonalizacji.
W imieniu swoim i sygnatariuszy
dr Krzysztof Kurowski
Przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami
Do wiadomości:
- Adam Niedzielski, Minister Zdrowia
- Marlena Maląg, Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- Stanisław Szwed, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej
- Paweł Wdówik, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych
Lista sygnatariuszy:
- Sławomir Besowski, Fundacja Centrum Praw Osób Niepełnosprawnych
- Rafał Bojarski, Stowarzyszenie Pomocy Niepełnosprawnym „Do Celu” im. Św. Brata Alberta w Radomiu
- Monika Cycling, Fundacja Toto Animo
- dr Wojciech Figiel, Uniwersytet Warszawski
- dr Anna Drabarz, Podlaski Sejmik Osób z Niepełnosprawnościami
- Krzysztof Kotyniewicz, Polski Związek Głuchych
- dr Zbigniew Głąb, Stowarzyszenie Projektowo-Badawcze „Instytut Działań Społecznych”
- Barbara Imiołczyk
- Grzegorz Kozłowski, Polska Fundacja Osób Słabosłyszących
- Maria Królikowska, OzN #konwencyjnie
- dr hab. Paweł Kubicki, Szkoła Główna Handlowa
- Justyna Kucińska, Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego
- Jolanta Kramarz, Fundacja Vis Maior
- Agnieszka Lewonowska-Banach, Stowarzyszenie Rodzin Zdrowie Psychiczne w Krakowie
- Zenon Michajłowski
- Ewa Pawłowska, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji
- Joanna Popławska, Fundacja Artus
- Anna Puławska-Rodzik, Fundacja Eudejmonia
- Piotr Todys, Fundacja TUS
- Aleksander Waszkielewicz, Fundacja na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami Fronia
- Joanna Witkowska, Fundacja Pies Przewodnik
- Małgorzata Radziszewska, Stowarzyszenie Kobiet Niepełnosprawnych ONE.pl
- Aleksandra Włodarczyk, Fundacja Hipoterapia
- Zbigniew Worony, Fundacja Ergo Sum
- Monika Zakrzewska, Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego
- Adam Zawisny, Stowarzyszenie Instytut Niezależnego Życia
- dr Monika Zima-Parjaszewska, Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
- Przemysław Żydok, Fundacja Aktywizacja