Za nami intensywne trzy dni seminarium „Akademia dostępności – uczelnia dostępna dla osób z niepełnosprawnościami”, zorganizowanego w ramach projektu Akademia Dostępności – Wzmocnienie potencjału AGH w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnościami”.
W seminarium udział wzięli reprezentantki i reprezentanci:
- Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie,
- Uniwersytetu Medycznego w Lublinie,
- Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie,
- Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,
- Politechniki Poznańskiej,
- Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina,
- Politechniki Opolskiej,
- Uniwersytetu w Białymstoku,
- Collegium Witelona Uczelnia Państwowa,
- Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie,
- Politechniki Częstochowskiej,
- Uniwersytetu Gdańskiego
- Politechniki Białostockiej.
Sprawdźmy, o czym w czasie wydarzenia debatowali prelegenci, paneliści i uczestnicy.
I dzień seminarium
Seminarium otworzyli prof. Rafał Dańko oraz prof. Anna Siwik, przedstawiciele władz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie.
W świat konkursu „Uczelnia dostępna”, ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, wprowadził nas Jakub Ardyn, dyrektor Działu Współpracy z Beneficjentem EFS w NCBiR.
Jakub Ardyn w swojej prezentacji skupił się na ścieżce maxi, którą podąża AGH. Uczestnikom seminarium przedstawił stopień zaawansowania działań w projekcie, wskaźniki produktu oraz rezultatu i unikalne działania. Przedstawiciel NCBiR omówił również najważniejsze problemy, z jakimi borykają się uczelnie, podążające ścieżką maxi.
Następnie Aleksander Waszkielewicz poprowadził panel Zapewnianie dostępności w procedurach (aktach prawa wewnętrznego) uczelni.
Wzięli w nim udział:
- Dorota Dudka, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
- Justyna Kapturkiewicz, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie,
- prof. Joanna Puła, Agnieszka Kapczyńska-Pacześ, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,
- dr Szczepan Moskwa, Wojciech Sajdak, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Opracowanie jasnych, przejrzystych, a co najważniejsze, dostępnych procedur, to podstawa zapewnienia wsparcia na uczelni. Należy zadbać o dostępność takich aktów prawnych, jak zarządzenia, statuty, komunikaty, regulaminy czy standardy.
Każda uczelnia posiada własną metodologię pracy nad poszczególnymi procedurami oraz aktami wewnętrznymi. Metodologie te mają jednak kilka punktów wspólnych. Należą do nich dogłębna analiza potrzeb, przeprowadzona przed rozpoczęciem działań oraz powołanie zespołu ekspertów.
Równie ważne, co wyznaczenie odpowiednich osób w zespołach eksperckich z uczelni, będzie zaproszenie do udziału w nich przedstawicieli organizacji pozarządowych, zajmujących się dostępnością.
II dzień seminarium
W drugim dniu seminarium spotkaliśmy się aż na trzech panelach tematycznych:
- Wsparcie edukacyjne: założenia, organizacja systemu oraz formy wsparcia studentów/ek z niepełnosprawnościami.
- Technologie wspierające w odpowiedzi na potrzeby osób z niepełnosprawnościami – zastosowanie, efektywność, rekomendacje rozwiązań.
- Zwiększenie dostępności architektonicznej i infrastruktury realizacją warunku dostępności inwestycji, innowacyjne rozwiązania.
Wsparcie edukacyjne może mieć różnorodną postać. Politechnika Poznańska postawiła na obozy sportowe i warsztaty kompetencji. Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie na specjalistyczny sprzęt, wyposażenie sal oraz szkolenia, podnoszące świadomość. AGH na digitalizację i adaptację materiałów dydaktycznych.
Jak mogliśmy się przekonać w czasie seminarium, technologie wspierające stanowią doskonałą odpowiedź na potrzeby osób z niepełnosprawnościami.
Należą do nich takie rozwiązania, jak:
- systemy komunikacji kierunkowej,
- kody qr,
- kioski multimedialne,
- stanowiska do obsługi osób głuchych,
- HELPI – system wsparcia osób ze szczególnymi potrzebami stosowany na AGH.
Innowacyjnych rozwiązań nie zabrakło również w obszarze zwiększenia dostępności architektonicznej i infrastruktury. Specjalnie opracowywane filmiki, schody z alternatywnym podjazdem na drodze ewakuacji czy tworzenie miejsc oczekiwania dla osób z niepełnosprawnościami na ewakuację z obiektu to tylko niektóre z licznych i ciekawych przykładów.
III dzień seminarium
Seminarium „Akademia dostępności – uczelnia dostępna dla osób z niepełnosprawnościami” zakończyliśmy panelem dyskusyjnym „Przygotowanie kadry uczelni – kompetencje i umiejętności,
niezbędne do skutecznej organizacji i realizacji wsparcia” oraz wystąpieniami prelegentów w obszarze „Sieci współpracy na rzecz wsparcia studentów z niepełnosprawnościami”.
W niezwykle ożywionej, gorącej dyskusji, moderowanej przez dr Annę Rdest wzięły udział:
- Anita Nowakowska, Politechnika Częstochowska;
- dr Agnieszka Kossowska, Politechnika Opolska;
- Anna Lulek, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Z kolei wystąpienia prelegentek w obszarze „Sieci współpracy na rzecz wsparcia studentów z niepełnosprawnościami” przyniosły fascynujące wnioski.
Przykładem idealnej sieci współpracy są praktyki zawodowe, które odbywają uczniowie Zespołu Szkół Specjalnych nr 2 w Gdańsku w Uniwersytecie Gdańskim.
Pionierem tworzenia sieci współpracy na rzecz wsparcia studentów z niepełnosprawnościami jest również krakowskie AGH. Uczelnia prężnie współdziała razem z organizacjami pozarządowymi, sektorem publicznym, podmiotami, działającymi na rynku pracy, innymi uczelniami oraz prywatnym sektorem.
Ciekawymi inicjatywami są stworzone przez AGH:
- webinarium dla przedstawicieli uczelni, realizujących ścieżkę „MAXI” w projektach dofinasowanych w pierwszej edycji konkursu „Uczelnia Dostępna”,
- krakowska grupa robocza, dotycząca akademickich standardów dostępności.
Budowaniu sieci współpracy służą również wyjazdy studyjne, spotkania informacyjne, konsultacje dla producentów urządzeń technicznych, spełniających kryteria dostępności oraz dla projektantów, dostawców usług, a także dla wykonawców w zakresie wdrażania standardów dostępności.
Podsumowanie
Seminarium „Akademia dostępności – uczelnia dostępna dla osób z niepełnosprawnościami” jasno pokazało, jak ważna jest integracja środowiska akademickiego, umożliwiająca wymianę dobrych praktyk i swobodny przepływ wiedzy teoretycznej.
Dzięki zbudowaniu sieci kontaktów i dzięki międzyuczelnianej współpracy dostępność na uczelniach przestaje być jedynie ideałem, do którego dążymy, lecz coraz szybciej przekształca się w rzeczywistość szkół wyższych.
W ten sposób uczelnie stają się „inkubatorami dostępności”, szerząc ideę włączającego środowiska i „zarażając” nią inne sektory oraz obszary.
Cieszymy się, że mamy w tym procesie swój niemały udział!
