Emocje jeszcze nie opadły po wczorajszej, niezwykle intensywnej i interesującej konferencji Pełno(s)prawny Student, a już nadszedł czas na… podsumowanie. Było ciekawie, emocjonująco, treściwie i… licznie. W konferencji brało udział 200 uczestników, czyli najwięcej w historii od początku organizacji wydarzenia!
Prześledźmy krok po kroku wystąpienie każdego z prelegentów.
Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Paweł Wdówik, o Ustawie o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami
Pierwszy na konferencji głos zabrał Paweł Wdówik, pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Poruszył on temat Ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami, a także podkreślił, jak ważne zmiany praktyczne i świadomościowe niesie za sobą wdrożenie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.
Paweł Wdówik zaznaczył także, że obecnie stosowany medyczny model podejścia do niepełnosprawności nie współgra z modelem, promowanym w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.
Przypomnijmy, że model medyczny zakłada, że niepełnosprawność jest problemem, który należy wyeliminować, a osobę z niepełnosprawnością „naprawić” i „uaktywnić”. W efekcie osoba z niepełnosprawnością staje się przedmiotem, a nie podmiotem działań.
Model medyczny, w przeciwieństwie do tego, promowanego w Konwencji, używa określonej terminologii, opierającej się na takich sformułowaniach jak „opieka” czy „podopieczny”. Tymczasem zasadniczymi hasłami Konwencji oraz Ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami są:
- prawo do niezależnego życia,
- dostępność,
- edukacja.
Jakie zmiany przyniesie Ustawa?
Paweł Wdówik w swoim wystąpieniu skupił się na zmianach, które ma wprowadzić Ustawa o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami.
Do najważniejszych zmian należą:
- Przystosowanie terminologii do nowoczesnych standardów (na przykład zmiana nazwy „usługi opiekuńcze” na „usługi asystenckie”).
- Włączenie regulacji, dotyczących praw pracowniczych osób z niepełnosprawnościami w obręb Kodeksu Pracy.
- Zmiana systemu orzecznictwa.
- Zastąpienie sześciu dotychczasowych systemów orzecznictwa jednym.
- Nowe podejście do usług asystenckich i warsztatów zajęciowych.
- Szukanie nowych rozwiązań na rynku pracy.
- Aktywizacja zawodowa.
- Nowy system wsparcia i narzędzia, a także świadczenia materialne, zmierzające do niezależnego życia, podmiotowości osób z niepełnosprawnościami.
Paweł Wdówik podkreślił, że jedynie 30% osób w wieku produktywnym z niepełnosprawnościami jest aktywnych zawodowo.
Justyna Kucińska, Prezes Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego, o Ustawie
Myśl Pawła Wdówika kontynuowała Justyna Kucińska, Prezes Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego.
Podkreśliła ona rolę ruchu kongresowego i konwentowego w pracach nad Ustawą. Justyna Kucińska skupiła się również nad problemem wydawania orzeczeń o niepełnosprawności.
Prezes Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego przybliżyła także kolejność prac nad Ustawą, informując jednocześnie, że obecnie trwa przegląd dotychczasowych aktów prawnych i ich weryfikacja pod kątem Konwencji.
Justyna Kucińska bardzo gorąco zachęcała również uczestników XV Konferencji Pełno(s)prawny Student do wzięcia udziału w mających się odbyć w terminie maj-październik 2022 konsultacjach społecznych.
Szeroko zakrojone konsultacje społeczne pozwolą zweryfikować proponowane zapisy w Ustawie, dając możliwość wypowiedzenia się wszystkim środowiskom, działającym na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Będą platformą porozumienia, a także tworzenia rozwiązań, najlepiej odpowiadających na specjalne potrzeby poszczególnych grup społecznych.
Ariel Fecyk, Stowarzyszenie Twoje Nowe Możliwości, o podnoszeniu kompetencji kadr akademickich w zakresie edukacji osób z niepełnosprawnością
Kolejnym uczestnikiem Konferencji Pełno(s)prawny Student był Ariel Fecyk ze Stowarzyszenia Twoje Nowe Możliwości. W swoim wystąpieniu skupił się on na podnoszeniu kompetencji kadr akademickich w zakresie edukacji osób z niepełnosprawnością.
W trakcie prezentacji w niezwykle plastyczny sposób pokazał on pozostałym uczestnikom wydarzenia, na jakich czterech filarach, według Stowarzyszenia, opiera się Dostępność.
Są to:
- Świadomość.
- Procedury.
- Infrastruktura.
- Wsparcie.
Najważniejszymi filarami są świadomość oraz procedury, bez nich bowiem nie da się zapewnić odpowiednich infrastruktury czy wsparcia.
Ariel Fecyk zwrócił także uwagę, jak ważne na uczelniach wyższych, oraz w innych instytucjach, jest poczucie odpowiedzialności za dostępność. Przykładem może być tworzenie materiałów dydaktycznych i szkoleniowych przez kadrę naukową uniwersytetów w sposób dostępny dla wszystkich studentów, a zatem także dla tych z niepełnosprawnościami.
Warto również pamiętać, że błędnym jest myślenie, jakoby tworzenie materiałów w sposób dostępny nie było konieczne ze względu na brak obecności w grupie studentów z niepełnosprawnościami.
Po pierwsze bowiem, mogą się oni pojawić w przyszłości, po drugie statystycznie, w każdej grupie studentów będzie osoba z niepełnosprawnością. Może jednak ona nie być widoczna, a sam student może o niej nie zasygnalizować wykładowcy.
Na końcu swojego wystąpienia Ariel Fecyk zwrócił uwagę na konieczność organizowania szkoleń świadomościowych na temat niepełnoprawności przed szkoleniami specjalistyczni z zakresu dostępności.
Joanna Kamola-Brzózan, Stowarzyszenie Twoje Nowe Możliwości, o dobrych praktykach
Joanna Kamola-Brzózan z kolei zwróciła uwagę na potrzebę badania potrzeb szkoleniowych rożnymi metodami, a także na konieczność weryfikowania ich zakresu. Warto pytać, czy ktoś z kadry uczelni miał już styczność ze studentami z niepełnosprawnościami i od nich właśnie zaczynać szkolenia.
Dając uczestnikom Konferencji niezwykle cenne i praktyczne wskazówki, dotyczące szkoleń, Joanna Kamola-Brzózan zaznaczyła, że planując szkolenie zwrócić należy uwagę na jego:
- cel,
- formę,
- planowanie procesu rozwojowego,
- ewaluację
- projektowanie uniwersalne.
Zarówno uczestnicy jak i prelegenci, zgodzili się co do faktu, iż pandemia mocno przeorganizowała dotychczas przyjętą formę szkoleń, zmuszając nijako do organizowania wydarzeń w formie zdalnej.
Forma online stanowi pewien uszczerbek dla praktycznej części szkoleń, jednak, jak słusznie zauważyła Joanna Kamola-Brzózan, lepiej jest zorganizować spotkanie w formie zdalnej, aniżeli z niego całkowicie rezygnować.
Zapraszamy do lektury drugiej części podsumowania.
