Prawo gospodarcze i podatkowe w organizacjach pozarządowych - Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego

W działalności gospodarczej dozwolone jest wszystko, co nie zostało wprost w przepisach zakazane.

 Działalność społeczna nie jest działalnością gospodarczą. Jej przykładem są hospicja, fundacje czy stowarzyszenia. Fundacje lub stowarzyszenia mogą jednak prowadzić działalność gospodarczą, choćby w formie restauracji. Zysk z takiej działalności powinny jednak przeznaczać w całości na swoje cele statutowe.

Czymś innym niż działalność gospodarcza jest działalność odpłatna organizacji. Polega ona na pobieraniu opłat za świadczone usługi, aby pokryć ich koszt a nie dla zysku. Osoby fizyczne, które chcą rozpocząć działalność, składają wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jeżeli działalność gospodarcza jest prowadzona w formie spółki, należy ją zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Rejestracji w Krs podlegają także spółdzielnie socjalne oraz fundacje i stowarzyszenia. Te dwa ostatnie mogą być zarejestrowane, jako prowadzące działalność gospodarczą albo, jako nieprowadzące działalności gospodarczej.

Działalność gospodarcza to nie tylko zysk. Powinna wiązać się z dobrowolną odpowiedzialnością za pracowników, klientów a także środowisko naturalne i społeczność lokalną. Jest to tak zwana społeczna odpowiedzialność biznesu.

Przepisy o zamówieniach publicznych, pozwalają wymagać, aby do wykonania zamówienia firma zatrudniała np. niepełnosprawnych, bezrobotnych (klauzula społeczna w zamówieniu publicznym).

 Osoby niepełnosprawne (bezrobotne lub poszukujące pracy) mogą złożyć w powiatowym urzędzie pracy wniosek o dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Osoba niepełnosprawna, która prowadzi działalność gospodarczą ma prawo do refundacji składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne i rentowe z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. może oczywiście korzystać również z dofinansowań dla przedsiębiorców pełnosprawnych, np. Z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Podmioty, które nie działają dla zysku, określa się, jako podmioty ekonomii społecznej. Obok organizacji pozarządowych zalicza się do nich spółdzielnie socjalne, spółki non profit, i inne.

Stowarzyszenia i fundacje mają obowiązek płacić podatek dochodowy i Vat, jeśli prowadzą działalność gospodarczą. Gdy zakres działań organizacji mieści się w granicach określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, np. działalności naukowej, oświatowej, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych a całość przychodów jest przeznaczona na działalność statutową, są zwolnione z podatku dochodowego.

Z chwilą zawarcia umowy o pracę lub umowy zlecenia, od której odprowadza się składki na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, istnieje obowiązek zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 7 dni od zawarcia umowy.

Ekonomiczna ocena prawa opiera się na tym, że przepisy powinny prowadzić do korzystnych gospodarczo efektów. Przy projektowaniu zmian, trzeba często pogodzić interesy kilku grup społecznych.

 W 2017 r. odbyły się konsultacje publiczne projektu ustawy Prawo przedsiębiorców. Pomorska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych poparła to, że w ustawie podano podstawowe zasady prawnne dot. przedsiębiorców. Wskazała, jednak, że brak jest mechanizmów zapewniających przestrzeganie tych zasad przez urzędników. Ostatecznie, w 2018 r. został powołany rzecznik małych i średnich przedsiębiorców. Przedsiębiorcy mogą zwracać się do niego z wnioskami o pomoc.

Film z tłumaczeniem na polski język migowy.

Wróć do początku strony