Ocena Skutków Regulacji - Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego

Pojęcie i zakres oceny skutków regulacji

Ocena skutków regulacji to część procedury stanowienia prawa (element uzasadnienia projektu aktu prawnego) polegający na ustalaniu przewidywanych konsekwencji przyjętych rozwiązań prawnych:

  • społecznych,
  • gospodarczych,
  • finansowych,
  • prawnych.

Elementem analizy wpływu mogą być też konsultacje publiczne projektu dokumentu.

Obowiązek przygotowywania OSR w obecnie obowiązującym stanie prawnym obejmuje wyłącznie rządowe projekty aktów prawnych (ustaw i rozporządzeń). W przypadku innych podmiotów posiadających inicjatywę prawodawczą (Senat, grupa posłów, komisje sejmowe, Prezydent RP, obywatele) danych zawartych OSR należy poszukiwać w uzasadnieniu projektu.

Kluczowym aktem prawnym regulującym kwestię Oceny Skutków Regulacji jest: Uchwała Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów Tekst uchwały oraz kolejne zmiany publikowane są w Monitorze Polskim (tekst oficjalny) oraz Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Na podstawie ww. Regulaminu wydane zostały materiały pomocnicze do przygotowania oceny skutków regulacji: „Wytyczne do przeprowadzania oceny wpływu oraz konsultacji publicznych w ramach rządowego procesu legislacyjnego” (dostępne m.in. na stronie Rządowego Centrum Legislacji) oraz „Formularz Oceny Skutków Regulacji” (dostępny na BIP KPRM).

Dokumentami rządowymi objętymi OSR są projekty aktów normatywnych, czyli projekty:

  • ustawy,
  • aktu normatywnego Rady Ministrów,
  • rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów lub ministra,
  • założeń projektu ustawy.

Zawartość oceny skutków regulacji (obowiązkowa)

  1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje projektowany akt normatywny;
  2. Informacje o konsultacjach przeprowadzonych przed opracowaniem projektu, a także o zakresie konsultacji publicznych i opiniowania projektu, w tym o obowiązku zasięgnięcia opinii określonych podmiotów wynikającym z przepisów odrębnych;
  3. Informacje o wynikach analiz możliwości osiągnięcia celu projektu za pomocą innych środków;
  4. Przedstawienie wyników analizy wpływu projektowanego aktu normatywnego na podmioty, na które oddziałuje projektowany akt normatywny oraz na istotne obszary oddziaływania,
  5. Wskazanie źródeł finansowania, zwłaszcza jeżeli projekt pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
  6. Wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń;
  7. OSR projektu aktu normatywnego, który określa zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej, zawiera także odpowiednie odniesienia do ustawy – Prawa przedsiębiorców
  8. OSR projektu założeń projektu ustawy oraz projektu ustawy zawiera także:
    • zidentyfikowanie rozwiązywanego problemu;
    • określenie celu i istoty interwencji;
    • porównanie z rozwiązaniami przyjętymi w innych krajach
  9. OSR projektu ustawy albo projektu rozporządzenia, który nie jest przedstawiany do konsultacji publicznych, zawiera wskazanie przyczyn rezygnacji z prowadzenia konsultacji publicznych.

Przykład źródła informacji do OSR

Aplikacja Bank Danych dostępna pod adresem https://bankdanych.io. Aplikacja służy do przeglądania największej w Polsce bazy danych dotyczących sytuacji ekonomicznej i społecznej Polski – Banku Danych Lokalnych, prowadzonej przez Główny Urząd Statystyczny. Narzędzie bazuje na danych synchronizowanych na bieżąco z bazami GUS, a następnie przetwarza je w sposób umożliwiający ich efektywne przeszukiwanie oraz wyświetlanie przy użyciu nowoczesnych technik wizualizacji danych.

Znaczenie OSR dla organizacji pozarządowych

  1. Możliwość monitorowania prawidłowości przygotowywania ocen skutków regulacji
  2. Możliwość pozyskiwania odpowiednie wcześniej danych do zrozumienia celów i powodów i istoty projektowanej regulacji
  3. Możliwość zgłaszania na wczesnym etapie legislacyjnym zastrzeżeń co do zasadności projektowej regulacji, w tym do wskazywania błędnych danych, ich wadliwej interpretacji lub przekazywania własnych danych posiadanych przez organizację
  4. Możliwość przygotowania się do konsultacji publicznych i udziału w kolejnych pracach legislacyjnych
  5. Wiedza o możliwym oddziaływaniu projektowanych regulacji na organizację pozarządową lub jej podopiecznych.
Film z tłumaczeniem na polski język migowy.
Wróć do początku strony