Rzecznik Praw Obywatelskich, prof. Marcin Wiącek zwrócił się do Adama Andruszkiewicza, sekretarza stanu w KPRM. Poprosił go o poinformowanie, na jakim etapie są prace nad rozszerzeniem dostępu usługi Profilu Zaufanego na opiekunów osób ubezwłasnowolnionych.
Dlaczego osoby ubezwłasnowolnione mają problem z dostępem do Profilu Zaufanego?
Profil Zaufany nie jest dostępny dla wszystkich. Szczególne problemy z jego obsługą napotykają osoby z niepełnosprawnościami, z ograniczonymi możliwościami swobodnego poruszania się, które nie mają rachunków bankowych.
Dzieje się tak, ponieważ osobom występującym w ich imieniu odmówiono potwierdzenia tożsamości podczas zakładania profilu zaufanego, mimo przedstawionego pełnomocnictwa notarialnego.
Jakie działania dotychczas podjął Rzecznik Praw Obywatelskich w tej sprawie?
Rzecznik występował już kilkukrotnie w kwestii braku dostępu osób ubezwłasnowolnionych i ich pełnomocników do usługi Profilu Zaufanego. Powoływał się przy tym na obowiązujące akty prawne:
- art. 32 Konstytucji,
- art. 31 ust. 3 Konstytucji.
- Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych.
W ostatnim wystąpieniu z 13 lutego 2020 r. wskazywał, że z art. 32 Konstytucji wynika prawo do równego dostępu do usług publicznych dla wszystkich obywateli bez względu na ich cechy osobiste.
Powołując się natomiast na Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, RPO przypomniał, że do obowiązków państw-stron należy podejmowanie:
odpowiednich środków w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym, na zasadzie równości z innymi osobami, dostępu do środowiska fizycznego, środków transportu, informacji i komunikacji, w tym technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych.
Wykluczenie możliwości skorzystania z profilu zaufanego dla tej grupy obywateli przeczy rozumieniu art. 31 ust. 3 Konstytucji nie jest ani uzasadnione ani proporcjonalne
Z powyższych aktów prawnych wynika konieczność zapewnienia równego dostępu do usługi systemu ePUAP dla osób całkowicie ubezwłasnowolnionych i ich opiekunów.
Reakcja sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
W reakcji na wystąpienie RPO głos zabrał Sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
7 maja 2021 r. poinformował on, że trwają prace analityczne w celu rozwiązania problemu pełnomocnictw elektronicznych.
Prace te dotyczyły:
- osób fizycznych reprezentujących osoby prawne,
- osób fizycznych reprezentujących osoby fizyczne (w tym osoby niepełnosprawne).
Prace miały zagwarantować rozwiązanie, w którym było by wiadomym, że daną czynność wykonał pełnomocnik a nie osoba, która pełnomocnictwa udzieliła.
W obliczu dalszych apeli osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, o rozwiązanie problemu braku równego dostępności Profilu Zaufanego, Rzecznik Praw Obywatelskich, prof. Marcin Wiącek, poprosił Adama Andruszkiewicza, sekretarza stanu w KPRM, o poinformowanie, na jakim etapie są prace nad rozszerzeniem dostępu usługi Profilu Zaufanego na opiekunów osób ubezwłasnowolnionych.
Wyrażam w związku z tym nadzieję, że uwagi Rzecznika wyrażane również w poprzednich wystąpieniach zostaną uwzględnione i doprowadzą do zmiany regulacji w tym zakresie
Stanisław Trociuk, zastępca RPO