Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 13 grudnia 2006 roku.
Rząd Polski podpisał ją 20 marca 2007 roku i ratyfikował 6 września 2012 roku.
Przyjrzyjmy się jej bliżej.
Jak Konwencja ONZ definiuje osoby niepełnosprawne?
Zgodnie z Konwencją ONZ do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby, które mają długotrwale naruszoną sprawność:
- fizyczną,
- umysłową,
- intelektualną,
- w zakresie zmysłów.
Długotrwale naruszona sprawność w oddziaływaniu z różnymi barierami utrudnia osobom pełny i skuteczny udział w życiu społecznym.
Dlatego tak ważne jest likwidowanie wszelkiego rodzaju barier: architektonicznych, cyfrowych, komunikacyjnych czy informacyjnych, celem stworzenia pełnego społeczeństwa.
W świecie, pozbawionym barier osoby z niepełnosprawnościami będą miały możliwość udziału w życiu społecznym na zasadzie równości z innymi osobami.
Co jestem celem konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych?
Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych ma na celu ochronę i zapewnienie pełnego oraz równego korzystania z praw człowieka i podstawowych wolności przez osoby z niepełnosprawnościami na równi ze wszystkimi innymi obywatelami.
Celem niniejszej konwencji jest również popieranie, ochrona i zapewnienie pełnego oraz równego korzystania ze wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkie osoby niepełnosprawne,
Ważnym elementem konwencji jest popieranie poszanowania ich przyrodzonej godności.
5 i 8 artykuł konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych
Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych składa się z 50 Artykułów.
Warto zwrócić uwagę na artykuł 5 i 8.
- Artykuł 5 Równość i niedyskryminacja
Zgodnie z nim Państwa Strony uznają, że wszyscy ludzie są równi wobec prawa i są uprawnieni, bez jakiejkolwiek dyskryminacji, do jednakowej ochrony prawnej i jednakowych korzyści wynikających z prawa.
Państwa Strony zakażą jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność i zagwarantują osobom niepełnosprawnym jednakową dla wszystkich i skuteczną ochronę przed dyskryminacją z jakichkolwiek względów.
W celu popierania równości i likwidacji dyskryminacji, Państwa Strony podejmą wszelkie odpowiednie kroki celem zapewnienia racjonalnych usprawnień.
- Artykuł 8 Podnoszenie świadomości
Zgodnie z Artykułem 8 Państwa Strony zobowiązują się podjąć natychmiastowe, skuteczne i odpowiednie działania w celu podniesienia świadomości społeczeństwa w sprawach dotyczących osób niepełnosprawnych, a także działania na rzecz wzmocnienia poszanowania praw i godności osób niepełnosprawnych.
Artykuł ten nakłada również na Państwa Strony obowiązek zwalczania stereotypów, uprzedzeń i szkodliwych praktyk wobec osób niepełnosprawnych, w tym związanych z płcią i wiekiem, we wszystkich dziedzinach życia, a także promowania wiedzy o zdolnościach i wkładzie osób niepełnosprawnych.
9, 19 i 20 artykuł konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych
Równie istotne są 9, 19 oraz 20 artykuł Konwencji.
- Artykuł 9 Dostępność
Aby umożliwić osobom niepełnosprawnym samodzielne funkcjonowanie i pełny udział we wszystkich sferach życia, Państwa Strony są zobowiązane do podjęcia odpowiednich środków w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym, na zasadzie równości z innymi osobami, dostępu do
- środowiska fizycznego,
- środków transportu,
- informacji i komunikacji,
- technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych,
- urządzeń i usług, powszechnie dostępnych lub powszechnie zapewnianych.
Środki te obejmują rozpoznanie i eliminację przeszkód i barier w zakresie dostępności.
- Artykuł 19 Prowadzenie życia samodzielnie i przy włączeniu w społeczeństwo
Państwa Strony Konwencji ONZ uznają równe prawo wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie. Powinny one móc dokonywać takich samych wyborów, na równi z innymi osobami.
Państwa Strony pdejmą efektywne i odpowiednie środki w celu ułatwienia pełnego korzystania przez osoby niepełnosprawne z tego prawa oraz ich pełnej integracji i pełnego udziału w życiu społeczeństwa.
- Artykuł 20 Mobilność
Państwa Strony podejmą skuteczne środki celem umożliwienia osobom niepełnosprawnym mobilności osobistej i możliwie największej samodzielności.
Artykuły Konwencji ONZ o równym dostępie osób z niepełnosprawnościami
Warto również zwrócić uwagę na artykuły Konwencji ONZ, traktujące o równym dostępie osób z niepełnosprawnościami do poszczególnych obszarów życia.
Są to Artykuły:
- 24 Edukacja
- 27 Praca i zatrudnienie
- 29 Udział w życiu politycznym i publicznym
- 30 Udział w życiu kulturalnym, rekreacji, wypoczynku i sporcie
Zgodnie z nimi, Państwa, będące strony Konwencji mają obowiązek zapewnić włączający system kształcenia umożliwiający integrację na wszystkich poziomach edukacji i w kształceniu ustawicznym.
Ponadto państwa, które ratyfikowały Konwencję ONZ, mają obowiązek zagwarantowania osobom niepełnosprawnym prawa do możliwości zarabiania na życie.
Praca powinna być swobodnie wybrana lub przyjęta na rynku pracy w otwartym, integracyjnym i dostępnym dla osób niepełnosprawnych środowisku pracy.
Państwa strony gwarantują również osobom niepełnosprawnym prawa polityczne i możliwość korzystania z nich na zasadzie równości z innymi osobami.
Uznają one prawo osób niepełnosprawnych do udziału, na zasadzie równości z innymi osobami, w życiu kulturalnym.
W związku z tym Państwa Strony Konwencji mają obowiązek podejmowania wszelkich odpowiednich środków w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym takiego dostępu.
Pełna treść Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych
Najważniejsze wyzwania po ratyfikacji przez Polskę Konwencji ONZ
Realizacja przez Polskę zobowiązań wynikających z Konwencji ONZ