„Nie samymi projektami FIRR żyje”. Aktywizacja zawodowa i społeczna osób z niepełnosprawnościami oraz wsparcie, stanowienie prawa czy dostępna edukacja, czyli działania w ramach projektów, to jeden z filarów naszej działalności. Drugim, równie ważnym, są organizowane przez nas wydarzenia cykliczne, na które co roku z utęsknieniem czekamy.
Do kalendarza ważnych spotkań, związanych z szeroko rozumianą dostępnością, już na stałe wpisały się konferencja Pełno(s)prawny Student oraz Małopolskie Konwenty Regionalne. Konkurs „Samorząd równych szans” i towarzysząca mu uroczysta, konkursowa gala, organizowane w latach 2009 – 2017, do dziś są pozytywnie wspominane przez uczestników wydarzenia.
Na czym polega moc cyklicznych wydarzeń? Sprawdźcie!
Samorząd równych szans
Nasza przygoda z konkursem „Samorząd równych szans” zaczęła się w 2009 roku, zakończyła osiem lat później, w roku 2017.
Była to podróż pełna ekscytujących wrażeń i emocji, która utwierdziła nas w przekonaniu, że „Polska samorządem stoi”. To właśnie działania lokalne, podejmowane przez i na rzecz środowiska OzN, kierowane do jego przedstawicieli, mają wielką moc oddziaływania na administrację wyższego szczebla. Inicjatywy oddolne są również w stanie zmienić na lepsze sytuację osób z niepełnosprawnościami nie tylko na danym terenie, ale również w bardziej globalnej skali.
Dzięki kolejnym edycjom „Samorządu równych szans” przekonaliśmy się, że warto jest wspierać samorządy w ich prospołecznej polityce i w ich promowaniu działań na rzecz aktywności osób z niepełnosprawnościami w różnych dziedzinach życia. Warto, bo to właśnie samorządy docierają najpełniej do lokalnych grup, potrzebujących wsparcia. To właśnie one znają środowisko i jego oczekiwania.
Coroczna uroczysta gala, podczas której nagradzane były samorządy, realizujące najciekawsze inicjatywy na rzecz aktywizacji OzN, stanowiła zaledwie „wisienkę na torcie” projektu „Samorząd równych szans”. Poprzedzała ją co roku seria spotkań z samorządowcami i ich lokalnymi partnerami na temat prowadzenia działań na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Ogromną popularnością cieszyły się również organizowane przez nas w ramach „Samorządu równych szans” indywidulane konsultacje dla przedstawicieli samorządów.
Jednak nawet najbardziej wartościowe działania i przedsięwzięcia tracą swój potencjał, jeśli przemkną niezauważone. Nie mogliśmy na to pozwolić; działania samorządów, biorących udział w konkursie, były bowiem zbyt cenne, by umknęły potencjalnym odbiorcom, dlatego nie tylko nagradzaliśmy najlepsze inicjatyw samorządowe na rzecz OzN, lecz również zadbaliśmy o to, by „dowiedział się o nich świat”. Każdej edycji konkursu towarzyszyło wydanie broszury, przybliżającej dobre praktyki samorządów.
Organizowany przez nas przez osiem lat konkurs „Samorząd równych szans” to nie tylko nagrodzone samorządy i jeszcze więcej wartościowych działań na rzecz OzN. To również zwiększenie świadomości społecznej na temat osób z niepełnosprawnościami i promocja lokalnych przedsięwzięć. Bardzo istotna była również współpraca nawiązana z lokalnymi mediami, która pozwoliła nagłośnić podejmowane działania.
Bo jak wiadomo, „jeśli o czymś nie piszą media, to nie istnieje”.
Małopolskie Konwenty Regionalne
Kongres Osób z Niepełnosprawnościami to jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu, związanych ze staraniami na rzecz poprawy sytuacji osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Jest to duże, ogólnopolskie forum, poprzedzone spotkaniami regionalnymi. Wymienić tu wystarczy chociażby:
- Pomorski Konwent Regionalny Kongres Osób z Niepełnosprawnościami,
- Dolnośląski Konwent Organizacji i Środowisk Osób z Niepełnosprawnościami,
- Podlaski Konwent Osób z Niepełnosprawnościami „Własnym Głosem”,
- Łódzki Konwent Osób z Niepełnosprawnościami.
Na tym polu również mamy swoje zasługi. Zorganizowaliśmy dotychczas osiem Małopolskich Konwentów Regionalnych, gromadzących przedstawicieli środowiska osób z niepełnosprawnościami oraz osób i organizacji działających na ich rzecz. Każda z edycji wydarzenia zebrała pokaźną publiczność, żywo zainteresowana prezentowaną tematyką.
Co zatem wyróżnia nasz konwent i dlaczego tak lubimy o nim mówić? Przede wszystkim będzie to różnorodność oraz rozpiętość tematów, jakie poruszane są na naszych konwentach, zarówno tych, organizowanych w formie zdalnej, jak i stacjonarnej.
Wystarczy prześledzić tematykę spotkań, zaczynając od ubiegłorocznego wydarzenia:
- Małopolski Konwent Regionalny rok 2022 „Budżet osobisty jako droga do niezależnego życia”,
- Małopolski Konwent Regionalny rok 2021 „Usługi asystenckie z różnych perspektyw: asystenta, rodzica oraz instytucji, świadczących usługi asystenckie”,
- Małopolski Konwent Regionalny rok 2020 „Dostępność administracji publicznej w dobie pandemii”,
- Małopolski Konwent Regionalny rok 2019 „Aktywni Obywatele i Aktywne Obywatelki. Aktywność społeczna osób z niepełnosprawnościami”,
- Małopolski Konwent Regionalny rok 2018 roku „Wybrane obszary idei Niezależnego Życia, – czyli wsparcie w lokalnej społeczności – zgodnie z Konwencją, w tym usługi asystenckie, opieka wytchnieniowa, mieszkalnictwo wspomagane oraz edukacja włączająca”,
- Małopolski Konwent Regionalny rok 2017 „Założenia Nowego Systemu Wsparcia”.
Takie urozmaicenie tematyki Konwentów sprawia, że od lat cieszą się one niesłabnącą popularnością, gromadząc każdego roku pokaźne grono osób, zainteresowanych działaniami na rzecz OzN.
Postulaty, formułowane przez uczestników w trakcie wydarzenia, przekazywane są co roku szerokiej publiczności podczas Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami.
Pełno(s)prawny Student
I w ten oto sposób dotarliśmy do wydarzenia z najdłuższymi tradycjami, organizowanego przez naszą Fundację, jakim jest coroczna konferencja Pełno(s)prawny Student.
Podczas organizacji pierwszej edycji konferencji, w 2007 roku, zakładaliśmy ostrożnie, że pojawi się około 80 uczestników. Wszak wydarzenie nie było jeszcze znane, podobnie jak, wydawało nam się, dość niszowy był jeszcze temat konferencji, czyli dostępność uczelni wyższych. Szybko jednak okazało się, że nasze szacunki były mocno… zaniżone, a formularze rekrutacyjne zapełniały się w błyskawicznym tempie. 50, 80, 100, 120, 150, aż w końcu naszym oczom ukazała się zawrotna liczba 200 osób, w tym reprezentanci około 120 uczelni, a także przedstawiciele Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Biur Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, urzędów regionalnych i lokalnych, a także organizacji pozarządowych. Temat okazał się nie być tematem niszowym, przeciwnie. Dostępność uczelni wyższych dla osób z niepełnosprawnościami była i nadal jest, dla wielu placówek edukacyjnych, sprawą priorytetową.
Nasza radość z tak olbrzymiej frekwencji na zaledwie pierwszej odsłonie wydarzenia była tym większa, gdy okazało się, że wielu z jego uczestników stało się „stałymi bywalcami” konferencji, ceniąc sobie nie tylko różnorodność zagadnień, poruszanych w trakcie PS-a, lecz również spotkania się w gronie przedstawicieli uczelni wyższych.
Proces kształcenia osób z niepełnosprawnościami na poziomie szkolnictwa wyższego nie mógłby bowiem odbywać się nie tylko bez stałego podnoszenia kompetencji kadry uczelni, lecz również bez integracji całego środowiska.
Dlatego też konferencja „Pełno(s)prawny Student” szybko stała się znanym i lubianym forum wymiany doświadczeń w zakresie dobrych praktyk, związanych z dostępnością w szkołach wyższych. Jak zaplanować proces dydaktyczny z korzyścią dla wszystkich studentów? Jak zbudować efektywny system wsparcia? Jakie zmiany wprowadzić w architekturze budynku, aby był on dostępny dla wszystkich? To tylko niektóre z pytań, na które odpowiedzi padają właśnie podczas naszego cyklicznego wydarzenia.
O czym zatem dyskutowaliśmy podczas kolejnych edycji konferencji? Chociaż zasadniczy temat wydarzenia zawsze oscyluje wokół tego samego zagadnienia, jakim jest dostępność uczelni wyższych, ulega on różnym modyfikacjom.
I tak naszą „przygodę” w 2007 roku z Pełno(s)prawnym Studentem zaczęliśmy od prezentacji wszystkich części przygotowanego przez nas poradnika dla wyższych uczelni. W 2008 roku poszerzyliśmy nieco tematykę spotkania o zagadnienia, związane z gotowością uczelni na przyjęcie studentów, dostępnością stron internetowych w kontekście e-learningu, dostosowanie informacji do specyficznych potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami oraz z systemami wsparcia na uczelni.
W kolejnych latach program konferencji Pełno(s)prawny Student poszerzał się między innymi o takie zagadnienia, jak:
- nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w kierunku zapewnienia dostępu do studiów osobom z niepełnosprawnościami,
- podnoszenie kwalifikacji kadr uczelni wyższych w obszarze niepełnosprawności,
- organizacja systemu wsparcia na poziomie ponaduczelnianym,
- rola bibliotek uczelni technicznych w procesie kształcenia osób z niepełnosprawnościami,
- dostępność serwisów internetowych,
- koordynacja pracy asystentów osobistych osób z niepełnosprawnościami,
- profesjonalne systemy wspomagania słuchu jako narzędzie wspierające dla studentów głuchych i słabosłyszących,
- formy wsparcia studentów z zaburzeniami psychicznymi w środowisku akademickim,
- alternatywne źródła finansowania działalności na rzecz zwiększania dostępności uczelni dla osób z niepełnosprawnościami,
- umocowanie pełnomocników ds. osób z niepełnosprawnych w strukturach uczelni,
- problem finansowania tłumaczy języka migowego na uczelni,
- problem wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami bez orzeczenia,
- konkursu „Uczelnia dostępna”,
- projektowanie uniwersalne,
- echolokacja.
Ostatnia konferencja Pełno(s)prawny Student odbyła się 6 grudnia 2023 roku w Krakowie, w Centrum Konferencyjno-Szkoleniowym „Krowodrza”. Jak co roku, program wydarzenia był bardzo obfity. Obejmował cały wachlarz zagadnień, od perspektyw dalszego rozwoju systemów wsparcia osób z niepełnosprawnościami na uczelniach, przez efekty trzech edycji konkursu „Uczelnia Dostępna”, wsparcie finansowe dla osób z niepełnosprawnościami i działania dostępnościowych na uczelniach, po organizację praktyk studenckich z uwzględnieniem szczególnych potrzeb ich uczestników oraz prawa studentów z niepełnosprawnościami.
Prelegenci przybliżyli również metody docierania do studentów w cyfrowym świecie oraz potrzeby i modele wsparcia osób w kryzysach psychicznych na uczelni.
W czym zatem tkwi siła popularności konferencji Pełno(s)prawny Student, oprócz dostarczania przez nią potężnej dawki merytorycznej wiedzy? To proste! PS odpowiada na wyzwania współczesnego świata, w którym dostępność szkolnictwa wyższego dla studentów, niezależnie od ich indywidulanych potrzeb, jest już nie „zachcianką”, a koniecznością. Konferencja Pełno(s)prawny Student odpowiada również na najbardziej palące potrzeby studentów, wychodząc naprzeciw im problemom i bolączkom w czasie trwania studiów.
Podsumowanie
Organizowane przez nas od początku istnienia Fundacji wydarzenia cykliczne mają ogromne znaczenie dla propagowania idei dostępności, równości i poszanowania, a także należytego egzekwowania praw osób z niepełnoprawnościami.
To dzięki nim możemy wyjść z naszą misją do jeszcze szerszego grona odbiorców i sprawiać, że świat staje się lepszy dla wszystkich.
Ten sukces zawdzięczamy w dużej mierze Wam – uczestnikom organizowanych przez nas wydarzeń i odbiorcom naszych działań.
Razem możemy więcej!