W związku z wciąż trwającym konfliktem zbrojnym w Ukrainie, do Polski stale przybywają uczniowie z niepełnosprawnościami. Na ich indywidualne potrzeby zwrócił uwagę Zastępca RPO w wystąpieniu skierowanym do ministra edukacji i nauki, Przemysława Czarnka.
Jakie kwestie wymagają interwencji, w przypadku uczniów z niepełnosprawnościami z Ukrainy?
Właściwa organizacja nauki i metod pracy
Zastępca RPO zwrócił uwagę na potrzebę podjęcia dalszych działań na rzecz uczniów z niepełnosprawnościami, którzy przybyli z Ukrainy. Ważna jest właściwa organizacja nauki i metody pracy, zgodnie z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych.
Realizacja praw Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych powinna się odbywać poprzez system edukacji włączającej, na zasadzie równości z innymi osobami. Ważne będzie indywidualne spojrzenie i traktowanie każdego dziecka.
Zastępca RPO zwrócił również uwagę, że program wychowania i nauczania dla uczniów z niepełnosprawnościami nie jest dostosowany do ich indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych.
Potrzebni nauczyciele ze znajomością języka ukaińskiego
Sytuację uczniów z niepełnosprawnościami, przybyłych z Ukrainy, poprawiłoby w znacznym stopniu zatrudnienie specjalistów ukraińskojęzycznych w szkołach. Powinni pni pracować w parze z polskim pedagogiem lub psychologiem.
Warto również zatrudniać innych specjalistów, znających język ukraiński, takich jak:
- psychologów,
- terapeutów,
- rehabilitantów,
- logopedów.
Zastępca RPO podkreślił, że należy uprościć procedury i warunki przyjmowania specjalistów, porozumiewających się po ukraińsku.
Niezbędna szybka ścieżka weryfikacji ukraińskich orzeczeń o niepełnosprawności
Samorządy podnoszą postulat wprowadzenia szybkiej ścieżki weryfikacji ukraińskich orzeczeń dotyczących niepełnosprawności.
Część rodziców przywiozła z Ukrainy dokumenty potwierdzające niepełnosprawność dzieci, inni z kolei przekazują jedynie informacje o trudnościach i potrzebach dziecka.
Dlatego należy też również wzmocnić potencjał poradni psychologiczno-pedagogicznych i zatrudnić dodatkowych specjalistów posługujących się językiem ukraińskim bądź rosyjskim.
Stanowisko rzecznika
Rzecznik poprosił Ministra Edukacji o informacje, jakie inicjatywy podejmuje na rzecz wsparcia uczniów z niepełnosprawnościami przybyłych do Polski.
Zapytał się również, czy resort edukacji analizował różnice w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami w Polsce i w Ukrainie. Poprosił o odpowiedź na pytanie, jakie działania zostały podjęte w związku ze stwierdzonymi różnicami.